Diyabetik Nefropati ( Diyabete bağlı böbrek hasarı)
Diyabetik nefropati, diyalizle sonuçlanan böbrek yetmezliğinin en sık nedenidir. Tip 1 diyabetlilerde genellikle 5-15 yıl arasında karşımıza çıkarken Tip 2 diyabetlilerde tanı anında bile saptanabilir. Diyabetik nefropati tüm diyabetli hastaların % 20-40’ında görülür.
Tanı Kriterleri Nelerdir?
Klinik Durum |
İdrar albümin atılımı (spot idrarda)1, 2 |
Normal |
< 30 μg/mg kreatinin |
Mikroalbüminüri |
30-299 μg/mg kreatinin |
Makroalbüminüri (3) |
≥ 300 μg/mg kreatinin |
(1) Albümin atılımındaki değişkenlik nedeniyle herhangi bir kategori için 3-6 ay içerisinde bakılan 3 idrar örneğinden 2’sinde aynı kategoride anormal sonuç elde edilmelidir.
(2) Son 24 saatte egzersiz, enfeksiyon, ateş, konjestif kalp yetmezliği, belirgin hiperglisemi ve belirgin hipertansiyon yüksek albümin atılımında neden olabilir ve yanlış sonuç verebilir.
(3) Makroalbüminüri klinik ve nefropatik evre olarak da isimlendirilir
Diyabetik Nöropati (Diyabete bağlı sinir hasarı)
- Tip 2 diyabette tanı anında, Tip 1 diyabette ise 5. yıldan sonra hasta sinir hasarı yönünden değerlendirilmelidir.
- Diyabetik sinir hasarı, sinirleri besleyen küçük damarların hasarına bağlı olarak, hareket sinirlerini, duyursal sinirleri ya da iç organ sinir liflerinin tutulması ile oluşan bir durumdur.
- Küçük çaplı duyu sinirleri etkilendiğinde yanma hissi; büyük çaplı duyu sinirleri etkilendiğinde iğnelenme, dikenleşme, hareket sinirleri etkilendiğinde ise güçsüzlük, halsizlik yakınmaları görülebilir.
- İç organ sinirleri tutulduğunda ise terlemede azalma ya da artma, cinsel istekte azalma, idrar yapamama , tansiyon düşüklüğü ya da kalp ritm bozukluğu gelişebilir.
- Diyabetik sinir hasarı sıklığı hastanın yaşına, diyabetin süresine ve tanı yöntemlerine bağlı olarak %5-100 arasında değişmektedir.
Diyabetik retinopati ( Diyabete bağlı göz hasarı )
- Diyabetik retinopati, uzun süreli kan şeker yüksekliği nedeniyle gelişir. Hipertansiyon gibi ek hastalıkların da gelişimine katkıda bulunduğu bilinmektedir. İlerleyici nitelikte bir hasar olup, öncelikle gözün görmeden sorumlu retina denilen bölümünün damarlarının hasarı sonucu oluşmaktadır.
- Diyabet süresi 20 yıl üzerinde olan hastalarda diyabetik göz hasarı oluşma sıklığı %50-60 düzeyindedir
- Günümüzde gelişmiş ülkelerde 20-65 yaş arası toplulukta önde gelen körlük nedenlerinden birisidir.
- Tüm bu nedenlerden dolayı diyabet tanısı konulmuş hastaların ( duruma göre 6 ay ya da yılda bir kez ) düzenli göz kontrolü yaptırmaları gerekmektedir.
Diyabetik Ayak'ın Önemi
Ayak bakımı eğitimi
- Ayakların ve parmak aralarının günlük kontrolü yapılmalıdır.
- Ayakların günlük yıkanıp, kurulanması gerekir
- Ayakların kuruluğuna karşı nemlendirici krem sürülmelidir
- Çıplak ayakla yürünmemelidir
- Uygun ayakkabı ( ayakların rahat olması , ayakları sıkmaması gerekir) ve çorap kullanılmalıdır
- Ayakkabı içlerinin günlük incelenmesi yapılmalı
- Çorapların günlük değişimi yapılmalıdır
- Tırnak kesimine dikkat etmeli, sorunlu tırnakların sürekli kontrolü yapılmalı ve gereğinde doktora danışılması gerekir
- Nasırların ilgili uzman tarafından tedavisi ihmal edilmemelidir
- Nasır tedavisi dikkatle yapılmalıdır
- Ayak mantarlarının tedavisi geçiktirlmeden yapılmalıdır
- Kesi, sıyrık, yara vb. durumlarda sağlık kuruluşuna başvurulması gerekir